Zakupy internetowe są coraz wygodniejsze i coraz popularniejsze, a pandemia koronawirusa tylko przyspieszyła przeniesienie handlu w większej części do sieci. Od marca 2020 roku, według danych Bisnode, powstało około 1700 sklepów online. Niestety, wraz z rozwijającym się rynkiem e-commerce pojawiają się też pytania o bezpieczeństwo tej formy zakupów. Jak bezpiecznie poruszać się po sieci? O czym trzeba pamiętać, kupując w internecie?
Zakupy przez internet zdecydowanie niosą za sobą ogromną wygodę. Coraz powszechniejszy dostęp do sieci pozwala zaopatrywać się w produkty z całego świata, w zasadzie bez wychodzenia z domu. Nic więc dziwnego, że zwolenników tej formy zakupów wciąż przybywa. Według danych zebranych w raporcie Gemius “E-commerce w Polsce 2020”, z zakupów internetowych korzysta już 73 proc. użytkowników sieci. Skala ta zapewne wzrośnie jeszcze bardziej pod koniec 2020 roku, ze względu na pandemię koronawirusa i przeniesienie konsumpcji w większości do sieci. To tam będziemy szukać idealnych świątecznych prezentów, korzystać z promocji podczas Black Friday, a czasem nawet i dokonywać zakupów spożywczych na poczet przygotowań do świąt. Niestety, wraz z postępującym dostępem do internetowych zakupów, rośnie także skala nadużyć i internetowych oszustw, podczas których można stracić pieniądze.
Spis treści
Weryfikacja wiarygodności sklepu internetowego
Kupując przez internet, jeśli odwiedzamy e-sklep po raz pierwszy, warto najpierw zweryfikować jego wiarygodność. Pomogą w tym na przykład opinie o sprzedawcy, wystawione przez innych klientów sklepu. Warto także sprawdzić, czy na stronie e-sklepu jest podany NIP, REGON, KRS lub VAT firmy. Jeśli tak – dzięki temu można zweryfikować go w krajowym rejestrze. Brak jakichkolwiek komentarzy o sklepie, albo same pozytywne opinie, a także brak możliwości kontaktu ze sprzedającym przez email, formularz kontaktowy czy pod numerem telefonu, powinien wzbudzić czujność.
Weryfikując stronę internetową warto także sprawdzić datę zarejestrowania domeny sklepu. Bardzo często zdarza się tak, że przestępcy otwierają fałszywe sklepy internetowe tylko dla potrzeb aktualnie przygotowywanego przestępstwa. Krótki termin istnienia e-sklepu w sieci powinien zaniepokoić każdego kupującego.
Zabezpieczenia strony internetowej
W dobie internetu pojawia się również problem cyberprzestępczości, dlatego ważne jest sprawdzenie przed dokonaniem zakupu online, czy transmisja danych, które podajesz, odbywa się w bezpiecznym połączeniu. O bezpieczeństwie przepływu swoich danych będziesz wiedzieć, gdy przy wypełnianiu formularzy na początku adresu witryny widnieje „https” zamiast „http” oraz jeśli znajduje się przed nim symbol kłódki. Klikając na niego w każdej chwili można sprawdzić, czy połączenie jest bezpieczne, a informacje przekazywane stronie – prywatne.
Zapłata za e-zakupy
Wiarygodne serwisy i sklepy internetowe podczas dokonywania zakupu podają kilka możliwości dokonania zapłaty za towar, albo przy przeprowadzaniu płatności korzystają z usług znanego operatora e-płatności. Jeżeli sprzedawca żąda płatności z góry i podaje dane dotyczące tylko jednej opcji uiszczenia opłaty, wtedy możesz być narażony na oszustwo. Pamiętaj o tym, żeby zawsze na zakończenie formalizacji transakcji wylogować się ze strony banku. Jeśli tego nie zrobisz, osoby postronne mogą uzyskać dostęp do Twoich danych. Szczególną ostrożność powinno się zachować podczas płacenia kartą w sieci. Najlepiej unikaj tej formy płatności, ale jeśli jest to niemożliwe, pamiętaj o tych trzech wskazówkach:
- nigdy nie podawaj swojego numeru PIN oraz nie podawaj kodu CVV2/CVC2 swojej karty w odpowiedzi na maila z prośbą od banku. Banki nie wysyłają takich wiadomości!;
- sprawdzaj regularnie historię transakcji na swoim koncie, korzystając przy tym z bankowości elektronicznej. Dzięki temu będziesz w stanie wychwycić transakcję, której nie dokonałeś – skontaktuj się wtedy ze swoim bankiem;
- jeśli możesz, korzystaj z opcji potwierdzenia transakcji smsem, dzięki czemu będziesz wiedzieć o każdej transakcji internetowej w czasie rzeczywistym.
Warto też do czasu zakończenia całej transakcji online zachować korespondencję ze sprzedawcą – unikniesz dzięki temu nieprzyjemności przy ewentualnym zwrocie nietrafionego towaru czy późniejszych reklamacjach.
Wiarygodny e-sklep, czyli jaki?
Wiarygodny sklep internetowy można rozpoznać na przykład dzięki jasno spisanemu regulaminowi e-sklepu. W regulaminie powinny znaleźć się informacje o zasadach zakupów, kwestiach reklamacyjnych, ewentualnych zwrotach oraz prawach zarówno sprzedającego, jak i kupującego. Taki regulamin powinien być dostępny w widocznym miejscu, a każdy kupujący – wnikliwie się z nim zapoznać.
Dobrą praktyką jest również wysoka jakość opisów produktów, sprzedawanych przez e-sklep oraz co najmniej dobra jakość zdjęć. Sklepy internetowe, które nie mają dokładnych opisów produktowych, zawierających wszystkie ważne z punktu widzenia kupującego informacji lub wprowadzają go w błąd, wzbudzają podejrzenia i nie zachęcają do zakupu.
Potwierdzeniem wysokiego standardu usług są również certyfikaty i odznaczenia, przyznawane wiarygodnym, przyjaznym klientowi sklepom internetowym. Takie odznaczenia znajdują się zwykle na dole strony e-sklepu. Aby upewnić się, że nie jest to nieuczciwa praktyka sprzedającego, należy sprawdzić, czy po kliknięciu certyfikatu przenosi on do strony z oficjalnym potwierdzeniem dokumentu.
Oszustwa przez sms/email
W ostatnim czasie często pojawiają się także oszuści, próbujący wyłudzić pieniądze przez rozsyłanie fałszywych smsów lub emaili. Podszywają się przy tym pod znane instytucje lub firmy, przez co wiele osób traci czujność i nieumyślnie poddaje oszustwu. Ustrzec przed nimi może tylko czujność, ponieważ bardzo często nazwy “instytucji” przesyłających wiadomości są łudząco podobne do prawdziwych podmiotów. Pamiętaj też o tym, co do tej pory robiłeś w sieci – jeśli dostaniesz powiadomienie sms o koniecznej dopłacie za usługi kurierskie, zastanów się, czy w ostatnim czasie z nich korzystałeś. Jeśli na twoją skrzynkę mailową przyjdzie wiadomość od którejś z popularnych marek z informacją o wygranej w konkursie, zastanów się, czy brałeś w nim udział.
Cyberprzestępczość – niewidzialny, wielki problem
Cyberprzestępczość to efekt postępującej technologizacji życia. Polega na działalności przestępczej przy pomocy komputerów lub w internecie, do czego używane są przeróżne metody i narzędzia – wirusy, socjotechniki, złośliwe oprogramowania spyware i ransomware. Według Vida, firmy IT dystrybutora i integratora programów antywirusowych, w 2019 roku liczba naruszeń cyberbezpieczeństwa wzrosła o 11 proc. w stosunku do roku ubiegłego. Co więcej, z danych Uniwersytetu w Maryland można wyczytać o atakach hakerskich na użytkowników internetu, odbywających się co 4 sekundy! Skala problemu jest zatrważająca, a na nadużycia narażeni są zwłaszcza mali i średni przedsiębiorcy, którzy zwyczajnie nie mają wystarczających środków finansowych do odpowiedniego zabezpieczenia firmy w sieci.
